Wetswijziging 1-1-2013: nieuwe vorm bestuur en toezicht NV’s en BV’s
Het toezicht op het bestuur van naamloze vennootschappen (nv’s) en besloten vennootschappen (bv’s) wordt meestal geregeld in de vorm van een raad van commissarissen. Deze raad bestaat dan naast het bestuur (dualistisch model).
Sinds 1 januari 2013 is het mogelijk om het toezicht te regelen binnen het bestuur met uitvoerende en niet-uitvoerende bestuurders. Hiermee wordt het nieuwe bestuursmodel van de one-tier board ingevoerd (monistisch model).
Achtergrond wetswijziging per 1 januari 2013
Nederlandse naamloze en besloten vennootschappen kunnen kiezen voor het zogeheten ‘one tier’ of monistisch bestuursmodel, waardoor het mogelijk wordt taken binnen het bestuur van een onderneming te verdelen over uitvoerende en niet-uitvoerende bestuurders. Dit staat in een wet van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie die op 1 januari 2013 inwerking is getreden (Wet aanpassing van regels over bestuur en toezicht in naamloze en besloten vennootschappen).
Opstelten wil de bruikbaarheid van de naamloze en de besloten vennootschap vergroten in nationale en internationale ondernemingsverhoudingen omdat Nederland meer concurrentie krijgt van rechtsvormen in het buitenland. Een andere factor is het Europese Hof van Justitie. De arresten van dit gerechtshof benadrukken met enige regelmaat het recht op vrije vestiging voor bedrijven en investeerders die gebruik willen maken van buitenlandse rechtsvormen, waarbij (ook) het ondernemingsrecht geen belemmeringen mag opwerpen.
Waarom het one tier model voor een BV of NV kiezen?
Als voordeel van het monistisch of ‘one tier’ model wordt genoemd dat bestuurders eerder en meer informatie krijgen dan commissarissen, of zij zich nu bezig houden met de algemene lijn of (ook) met het uitvoerende bestuur. In de wet zijn ook regels opgenomen voor de gevolgen van een tegenstrijdig belang van bestuurders en commissarissen voor de besluitvorming van de vennootschap. Als een bestuurder of commissaris een persoonlijk belang heeft dat strijdig is met het belang van de vennootschap, dan is het uitgangspunt dat hij niet meedoet aan de besluitvorming.
Een evenwichtige verdeling van de zetels van het bestuur en de raad van commissarissen van ‘grote’ naamloze en besloten vennootschappen over vrouwen en mannen wordt aangenomen wanneer beide geslachten ten minste 30% van de zetels bezetten. Lukt dit niet dan moet daarover uitleg worden gegeven in het jaarverslag.
Commissariaten
Verder beperkt de wet het aantal commissariaten bij ‘grote’ naamloze en besloten vennootschappen en bij ‘grote’ stichtingen met een jaarrekeningplicht. Zo mag een commissariaat worden gecombineerd met maximaal 4 andere commissariaten bij andere grote rechtspersonen (totaal maximum 5 commissariaten). Het voorzitterschap van een raad van commissarissen telt dubbel.
Een persoon kan niet tot bestuurder of commissaris worden benoemd bij een grote rechtspersoon wanneer hij al het maximum aantal commissariaten vervult bij andere grote rechtspersonen. Personen die voor 1 januari 2013 zijn benoemd, kunnen in functie blijven tot het einde van hun benoemingstermijn, ongeacht het aantal commissariaten.
Groot is de rechtspersoon die twee jaar achtereen voldoet aan twee van de volgende drie criteria: de waarde van de activa bedraagt meer dan € 17,5 miljoen, de netto-omzet ligt boven de € 35 miljoen en het gemiddeld aantal werknemers is 250 of meer.
Wettekst
Voor de wettekst zie https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2011-275.html.
